به گزارش خبرگزاری فارس از کرمانشاه، پژوهش تازه‌ای از دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نشان داده است که مقدار یک پروتئین مهم مغزی به نام فاکتور نوروتروفیک مشتق از سلول گلیال (GDNF) در خون افراد مبتلا به افسردگی اساسی کمتر از حد معمول است.
این بررسی گسترده که یکی از کامل‌ترین پژوهش‌ها در این زمینه به شمار می‌رود، ثابت کرده است که وقتی درمان افسردگی مؤثر باشد، سطح این پروتئین در بدن دوباره بالا می‌رود. این یافته می‌تواند مسیر تازه‌ای برای تشخیص و درمان دقیق‌تر افسردگی باز کند.
پروتئین GDNF چیست و چه نقشی دارد؟
افسردگی فقط غمگین بودن نیست، بلکه یک اختلال پیچیده در عملکرد مغز است. پروتئین GDNF در مغز مثل کود برای سلول‌های عصبی عمل می‌کند؛ به زنده ماندن، رشد و ارتباط بهتر نورون‌ها کمک می‌کند، مخصوصاً در بخش‌هایی از مغز که با احساس شادی و لذت در ارتباطند.فاطمه کاظمی‌صفا، پژوهشگر مرکز توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان اعصاب و روان فارابی و مجری اصلی طرح، درباره یافته‌های این پژوهش، گفت: ما داده‌های بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از ۲۱ مطالعه بین‌المللی را بررسی کردیم. نتیجه واضح بود؛ سطح GDNF در خون بیماران افسرده نسبت به افراد سالم کمتر است، به‌ویژه در افراد مسن‌تر یا کسانی که افسردگی شدیدتری دارند.
آیا می‌شود با اندازه‌گیری این پروتئین، افسردگی را تشخیص داد؟
کاظمی‌صفا گفت: در حال حاضر تشخیص افسردگی بیشتر بر اساس گفت‌وگو با بیمار و پرسشنامه انجام می‌شود که گاهی ذهنی است، اما اندازه‌گیری عینی سطح GDNF در خون (به‌ویژه در نمونه سرم) می‌تواند در آینده به عنوان یک آزمایش مکمل، به پزشکان برای تشخیص دقیق‌تر، به ویژه در موارد مبهم یا شدید بیماری، کمک شایانی کند. مثل یک شناسنامه مولکولی که از درون بدن با پزشک صحبت می‌کند.
آیا درمان روی GDNF اثر دارد؟
به گفته این پژوهشگر دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، نتایج ما نشان داد که در درمان‌های موفق، چه دارویی و چه روش‌های دیگر مثل تحریک مغزی، سطح GDNF در بیماران افزایش پیدا می‌کند. این یعنی ما در آینده می‌توانیم از این پروتئین به عنوان یک «نشانگر پاسخ به درمان» استفاده کنیم و از این پروتئین برای فهمیدن اینکه درمان مؤثر بوده یا نه استفاده کرد. این پروتئین اگر مقدارش بالا رفت، یعنی درمان درست پیش می‌رود؛ اگر نه، پزشک می‌تواند سریع‌تر مسیر درمان را تغییر دهد.