دکتر امیر شیانی،عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در گفتگو با سرویس علمی پژوهشی این دانشگاه:
لنف‌ادم تجمع غیرطبیعی مایع لنفاوی در فضای بین‌سلولی است که به علت اختلال در تخلیه سیستم لنفاوی رخ می‌دهد.
ممکن است اولیه (مادرزادی) یا ثانویه (پس از جراحی سرطان، پرتودرمانی، عفونت یا تروما) باشد.
سرپرست دانشکده توانبخشی بیان می کند ،اهداف اصلی فیزیوتراپی در لنف‌ادم :
• کاهش حجم مایع لنفاوی تجمع‌یافته
• جلوگیری از فیبروز و سفت شدن بافت
• پیشگیری از عفونت (مانند سلولیت)
• بهبود عملکرد اندام
• ارتقاء کیفیت زندگی بیمار
دکتر شیانی روش‌های اصلی فیزیوتراپی در درمان لنف‌ادم را این گونه تقسیم بندی می‌کند:
1. درناژ لنفاوی دستی (Manual Lymphatic Drainage - MLD)
• تکنیک‌های ویژه ماساژ با فشار بسیار ملایم
• با هدف هدایت مایع لنفاوی به سمت غدد سالم
• شروع از مناطق پروگزیمال و سپس مناطق دیستال
• روزانه یا چند بار در هفته توسط فیزیوتراپیست آموزش‌دیده انجام می‌شود
2. پوشش فشاری (Compression Therapy)
▪ بانداژ چندلایه (Short-stretch bandages)
• بعد از MLD انجام می‌شود
• کمک به جلوگیری از تجمع مجدد مایع
▪ جوراب/آستین فشاری
• در مراحل مزمن یا نگهدارنده استفاده می‌شود
• باید بر اساس حجم اندام انتخاب شود
3. ورزش درمانی (Exercise Therapy)
• تمرینات با شدت کم، در حالت پوشش فشاری
• افزایش پمپ عضلانی و تخلیه لنفاوی
• تمرینات فعال اندام مبتلا: مثلاً حرکات بازویی، کششی، تمرینات تنفسی عمیق
• آب‌درمانی (Hydrotherapy) نیز مؤثر است.
4. مراقبت از پوست (Skin Care)
• پیشگیری از عفونت‌ها و ترک پوستی
• استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، رعایت بهداشت، پرهیز از زخم یا خراش
5. آموزش بیمار (Patient Education)
• خودمراقبتی، نحوه بانداژ، تمرینات در خانه
• پرهیز از عوامل تشدیدکننده مانند گرما، فشار موضعی، نیش حشرات